Utrzymanie ucznia będzie jeszcze droższe?

Wydatki samorządów na utrzymanie szkół i przedszkoli rosną w szybkim tempie. W 2004 roku kwota ta wynosiła 34 mld zł, a w 2021 roku sięgnęła już 90 mld zł. Koszty utrzymania oświaty rosną. Co się na to składa?

Tyle kosztuje roczne utrzymanie ucznia

Wydatki oświaty samorządowej rosną – w 2021 roku wynosiły 90 mld zł, podczas gdy w 2004 roku było to 34 mld zł. W górę idą też dochody – 58 mld zł w 2021 roku vs. 25 mld zł w 2004 roku. O tym, jak bardzo zmieniły się koszty organizacji oświaty, świadczy liczba uczniów na jeden etat przeliczeniowy nauczyciela. O tym, od czego to zależy, opowiada Jan Zięba z firmy VULCAN.

Istnieje wiele składowych: między innymi wielkość klas, liczby godzin w planach nauczania, podziały na grupy i organizacja zajęć międzyoddziałowych, zajęcia dodatkowe, liczba etatów wsparcia – czyli na przykład zniżki dyrektorów, pedagodzy, bibliotekarze, wychowawcy świetlicy czy w przypadku przedszkoli czas pobytu dzieci – tłumaczy Jan Zięba. Jak dodaje: – biorąc pod uwagę liczbę uczniów na etat, w roku 2021/22 oświata była zorganizowana około 31% drożej niż w roku 2006/07.

Fakt, że klasy nie mogą dziś liczyć więcej niż 25 osób sprawia, że koszty również rosną – a im więcej klas, tym więcej etatów jest potrzebnych, aby zorganizować naukę.

Szkoły coraz mniej liczne

W szkołach podstawowych i gimnazjach (biorąc pod uwagę czas, gdy jeszcze istaniały) klasy są coraz mniejsze. O ile w roku 2006/07 średnio liczyły 21,5 dzieci, dziś jest to już tylko 17. Aż 17% oddziałów w polskich szkołach podstawowych liczy do 12 uczniów. Systematyczny spadek widać w każdej kategorii – zarówno na wsiach, jak i w miastach, niezależnie od liczby mieszkańców. Przybywa dzieci w szkołach niesamorządowych – w roku szkolnym 2020/21 było ich milion. Z kolei w szkołach publicznych jest ich coraz mniej, co przekłada się na wzrost kosztów ich utrzymania.

Drożeje kształcenie specjalne

A jak sprawa kosztów w przeliczeniu na ucznia ma się w przypadku kształcenia specjalnego? W ostatnich latach coraz więcej dzieci z niepełnosprawnościami udaje się do szkół ogólnodostępnych. Może być to kwestia lepszego dostosowania infrastruktury, a także rosnącej świadomości społecznej w zakresie integracji. Dzięki wzajemnej współpracy dzieci uczą się szacunku i działania w grupie. Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami przekonują się, by wysyłać swoje pociechy do szkół publicznych. W 2021 roku we wspomnianych placówkach było ich aż 130 tysięcy, z kolei w specjalnych ponad 60 tysięcy. To spora zmiana, bo jeszcze do 2013 roku rodzice częściej wybierali właśnie ten drugi typ. Wzrost liczby dzieci z orzeczeniami w szkołach ogólnodostępnych (nie specjalnych) generuje wyższe koszty.

Perspektywy

Można spodziewać się, że utrzymanie ucznia będzie jeszcze droższe. Duże wydatki dla placówek wynikają również z drastycznego wzrostu kosztów energii – o czym już dziś alarmują dyrektorzy. Zmniejszy się także wielkość oddziałów: odejdą ze szkół podstawowych duże roczniki z czasów, gdy przyjmowano do szkół sześciolatków, dojdzie piąta klasa w technikach (a klasy starsze w technikach są mniejsze niż młodsze), a do szkół powiatowych wejdzie obecna klasa VII, w której wskutek rezygnacji z naboru sześciolatków do szkół jest wyjątkowo mało uczniów. Nie bez znaczenia jest również niż demograficzny i rozwój szkół niesamorządowych. Konieczne będzie znalezienie nowych rozwiązań na zarządzanie oświatą, które umożliwią jej płynne funkcjonowanie pomimo wysokich kosztów i optymalizację wydatków.

Dzień dziecka

W Polsce i innych byłych państwach socjalistycznych Międzynarodowy Dzień Dziecka obchodzony jest od 1950 w dniu 1 czerwca. Po raz pierwszy zorganizowano go w związku z akcją zbierania podpisów pod Apelem sztokholmskim.

Od 1952 stało się świętem stałym. Jego inicjatorem jest organizacja zwana International Union for Protection of Childhood, której celem było zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom z całego świata. Od 1994 tego dnia w Warszawie obraduje Sejm Dzieci i Młodzieży.

Z okazji Dnia Dziecka w szkołach często obchodzony jest dzień sportu; np. poprzez organizowanie rozgrywek międzyklasowych.

Przed II wojną światową z inicjatywy Polskiego Komitetu Opieki nad Dzieckiem od 1929 roku w dniu 22 września obchodzono Święto Dziecka. Tego dnia po mszach w kościołach dzieci udawały się do szkół na uroczyste akademie, a następnie na przygotowane wycieczki i zabawy, w czasie których rozdawano słodycze, zakupione ze środków pozyskanych ze zbiórek publicznych.

W Polsce i innych byłych państwach socjalistycznych Międzynarodowy Dzień Dziecka obchodzony jest od 1950 w dniu 1 czerwca. Po raz pierwszy zorganizowano go w związku z akcją zbierania podpisów pod Apelem sztokholmskim.

Od 1952 stało się świętem stałym. Jego inicjatorem jest organizacja zwana International Union for Protection of Childhood, której celem było zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom z całego świata. Od 1994 tego dnia w Warszawie obraduje Sejm Dzieci i Młodzieży.

Z okazji Dnia Dziecka w szkołach często obchodzony jest dzień sportu; np. poprzez organizowanie rozgrywek międzyklasowych.

Przed II wojną światową z inicjatywy Polskiego Komitetu Opieki nad Dzieckiem od 1929 roku w dniu 22 września obchodzono Święto Dziecka. Tego dnia po mszach w kościołach dzieci udawały się do szkół na uroczyste akademie, a następnie na przygotowane wycieczki i zabawy, w czasie których rozdawano słodycze, zakupione ze środków pozyskanych ze zbiórek publicznych.

Międzynarodowy Dzień Dziecka ustanowiono 20 listopada 1954 roku decyzją Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych jako święto mające na celu upowszechnianie wiedzy o prawach dziecka oraz promowanie działań na rzecz ich pomyślnego rozwoju.

Pierwsze wzmianki o Dniu Dziecka pojawiały się już wcześniej - ponad 100 lat temu. W 1924 roku obradująca w Genewie Liga Narodów przyjęła Deklarację Praw Dziecka, w której podkreślono, że każde dziecko ma prawo do normalnego rozwoju i opieki, a „ludzkość powinna dać dziecku wszystko, co posiada najlepszego”. Jednak Międzynarodowy Dzień Dziecka został ustanowiony dopiero 30 lat później.

Od 1994 roku w Dniu Dziecka w Polsce obraduje Sejm Dzieci i Młodzieży. Obrady polegają na tym, że młodzież zasiada w sali plenarnej Sejmu, podejmowane są uchwały i rezolucje dotyczące spraw młodych ludzi. Za przykładem Polski poszły inne kraje i „dziecięce” parlamenty są także w Wielkiej Brytanii, Portugalii, Francji.

Nietypowy Dzień Dziecka na świecie – ciekawostki

Poza przeczytaniem ciekawostek o Dniu Dziecka na świecie, możesz udać się w podróż właśnie w dniu tego święta i celebrować je z dziećmi z odległych zakątków świata.

Dzień Dziecka na wyspach Oceanii: to tzw. Biała Niedziela, dzieci ubrane na biało wybierają się z rodzicami do kościoła.

Dzień Dziecka w Paragwaju: tego dnia upamiętnia się 3500 dzieci, które zginęły walcząc w obronie kraju przeciwko 20000 żołnierzy okupujących Paragwaj.

Dzień Dziecka w Szwecji to zamiast prezentów, rozmowy i spotkania na tematy związane z potrzebami najmłodszych obywateli, np. szkolnictwem czy prawami dziecka.

Dzień Dziecka w Turcji: święto dzieci przypomina o odzyskaniu suwerenności przez Turcję. Twarze dzieci maluje się farbami tak, aby przypominały zwierzęta lub kwiaty. Puszcza się też wspólnie ogromne latawce. Dzieci mają też tego dnia wstęp wolny do parlamentu (podobny zwyczaj kultywowano do niedawna w Polsce).

Dzień dziecka na świecie – nie tylko prezenty i słodycze

Dzień Dziecka, poza jego tradycyjnym, radosnym wymiarem, to czas na rozważania roli najmłodszych w społeczeństwie. Rozmowy na ten temat przyniosły wiele pozytywnych zmian w prawie, które dziś ułatwiają dzieciom bezpieczne wkroczenie w przyszłość.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *